CHUYỆN HỒI NĂM NẲM Ở NHA TRANG

Lê Thị Hoài Niệm.

Những ngày còn bé, mỗi lần về thăm Ba ở Nha Trang, tôi “mơ” có thể tung tăng bước chân vào trường Nữ trung học Huyền Trân lắm lắm, ngôi trường toàn là nữ sinh và nữ sinh, mỗi khi tan trường ôi thôi nhìn đẹp quá. Những tà áo trắng tung bay, có chị kẹp tóc thẹn thùng, có em cắt tóc “đờ mi gạc xông” liến thoắng, có cô tóc thề e thẹn nhu mì, để khi vừa ra cổng, đã có người mặc quân phục ngồi trên chiếc Honda chờ sẵn, tà áo trắng chỉ vén nhẹ ngồi lên yên sau là..dzọt, hay e ấp đi bên cạnh chàng sinh viên sĩ quan hải quân, không quân thả bộ về nhà mà không lo mẹ mắng mỗi chiều thứ sáu, hay chiếc xe jeep quân đội của ông lớn nào đó có tài xế chờ đón tiểu thơ, chẳng có tên tóc húi cua nào theo phá phách hay chọc ghẹo trong lớp, trong sân trường…. Ôi những cô học trò xinh xắn, bên những cô giáo cũng đẹp dịu dàng không kém và những vị giáo sư khả kính, nghiêm trang. Tôi mơ và nghĩ mình cũng có thể lắm chứ, vì tôi chỉ cần xin tờ giấy “chuyển trường” và quyển học bạ là được thôi. Nhưng, chữ nhưng quái ác cản bước chân tôi, vì má tôi …ngại con nít vào trường lạ, bạn bè chưa có sẽ bơ vơ, sẽ ảnh hưởng việc học hành, Ba tôi không thể lo chu toàn cho một lúc mấy đứa con chỉ bết cắp sách đến trường, đành để con bé nhà quê tôi phải tiếp tục học tại trường cũ chung với bạn gái và có lắm nam sinh, với mấy ông thần to đầu, thường nhằm cái đầu con bé con tôi mà cú, nhưng không nên nhắc lại kẻo nó hại ..tình thân.

Nhưng tôi được ngang nhiên bước vào trường nữ Trung Học để làm “giám Thị” cho kỳ thi Tú Tài hai mới là oai chứ.

Bởi Nha Trang có rất nhiều trung tâm thi, nhưng số Giáo sư lại thiếu, nên Ty giáo dục bèn “bốc” thêm một mớ thầy cô “giáo học bổ túc” để…bổ túc vào…canh cửa phòng thi. Oai dữ nha! Trường chúng tôi có 4 cô giáo mới…ra lò được chọn (các bạn còn đang ở tại Nha trang) và phân chia mỗi đứa một trường cho….đúng luật, và tên tôi đúng ngay trung tâm Nữ trung học, nơi chỉ dành cho thí sinh “Tự Do” mà hầu hết là những quân nhân tại ngũ.

Không như những lần làm thí sinh, bước chân đến trường thi với tâm trạng hồi hộp, sợ sệt. Lần này tôi…hiên ngang bước qua cổng trường Nữ, đi thẳng vào phòng giáo sư trình giấy tờ cho vị chánh chủ khảo. Ông là hiệu trưởng từ một trường Trung học tận Tây ninh, đổi ra Nha trang làm nhiệm vụ. Nhìn thấy cô giáo… non mà làm giám thị cho mấy ông Lính, ông có vẻ ngại ngùng dùm hay sao đó, mà ngày đầu ông cho tôi…ngồi lại văn phòng làm …lon ton với mớ giấy tờ hành chánh, thỉnh thoảng làm…hướng dẫn viên du lịch hàm thụ cho ông vài nét về Nha trang. Gì chứ mục này tôi cũng có nghiên cứu từ lâu, trước khi cả gia đình chọn Nha trang làm quê hương chính thức, nên tha hồ trải tầm nhìn theo sóng biển Nha trang, hít thở nhiều hơn khi leo lên dốc Cầu đá, khoái chí nhìn theo cá đẹp trong Hải học Viện, tả …sơ sơ về Dinh Bảo Đại mà…quen lớn lắm mới được bước qua cổng rào chạy xe lòng vòng lên trên đó xem nhà rồng. Rồi ngồi xe lam ra Tháp Bà xin xăm, ra Hòn chồng leo dốc đá uống nước dừa. Viết ra thì lâu mà nói vài câu thì…hết, nên đâu có tốn nhiều thì giờ giới thiệu, nhưng ông Giáo sư cũng …tỏ vẻ khoái lắm.(Nhờ vậy khi gặp lại ông bên Mỹ, nhằm  ngay thành phố tôi ở, mới nhắc sơ sơ, ông đã nhớ ra liền vì…ấn tượng ngày đi coi thi năm ấy, có cô giáo non hướng dẫn viên du lịch hàm thụ vui tính, lanh chanh…)

Dĩ nhiên trong văn phòng cũng còn vài Thầy Cô giáo khác và lần đầu tiên tôi gặp chính cô giáo Thái Bạch Vân. Trời! cô giáo đẹp chi mà đẹp quá. Cô nói năng nhỏ nhẹ, mái tóc chải cao, khuôn mặt đầy đặn, nhìn là bị hớp hồn liền dù tôi là con gái. Sở dĩ tôi nhớ cô kỹ là vì ngồi trong văn phòng, trên bàn nước kế bên là cái bánh bông lan kem to tổ chảng, cô mang từ nhà đến, khi cô cắt ra tôi cũng được…chia phần, ngon ơi là ngon. Thì ra Cô là giáo sư dạy nữ công gia chánh của trường Nữ trung học này. (Sau này ở Mỹ, thỉnh thoảng tôi gặp Cô và đưọc cô tặng cho những tập thơ, những CD với những giọng ngâm truyền cảm những bài thơ của Cô…, vì tôi và Cô cùng sinh hoạt chung trong một trung tâm chữ nghĩa).

Ngày thứ hai tôi được sắp xếp đi làm…giám thị hành lang. Có gãi đầu gãi tai cũng không thoát số. Thì thôi cứ một giờ đồng hồ thì đứng lên đi hết mấy dãy hành lang rộng thênh thang của trường, mà guốc sắt thì nhọn hoắc, cứ cồm cộp cồm cộp tới phòng nào hơi…ồn ào thì thò đầu vào…xem thử, gặp ngay mấy ông Lính la ó rầm trời, mấy ngài Giáo sư giám thị chả dám…cười vì ngại bị “phê bình” là coi thi không …nghiêm chỉnh.

Cuối cùng thì tôi cũng …được làm giám thị hai trong phòng thi toàn những người đàn ông mặc quân phục đủ loại. Có ông thì quần aó ũi thẳng nếp, tóc tai thẳng thớm, mặt mũi sáng trưng. Có ông thì vẻ phong trần, khắc khổ hiện trên nét mặt, quân phục nhàu nhè một chút mà vai áo thì dấu vết còn hằn, chứng tỏ mới lấy…lon ra. Chúng tôi đến phòng thi sớm, và ký tên trên những tờ giấy làm bài và cả giấy…nháp. Những vị thí sinh Lính cứ nhè cô giáo tôi mà….mè nheo, hỏi thăm đủ chuyện, có người còn …phá phách hỏi địa chỉ nhà, chứ tên thì đã biết. Có người còn …cà rỡn kỳ này trúng mối lớn vì sẽ được cô giáo đọc bài cho chép, vì trông cô…hiền lành tử tế. Hôm đó trúng giờ thi Vạn vật, mèn ơi vui thì thôi, cả phòng thi như đang …đếm giấy bán, cứ sột soạt sột soạt bên dưới hộc bàn khi đề thi vừa được phát ra, vị Giáo sư giám thị một đề nghị chúng tôi đi…thu gom sách dưới hộc bàn, không để họ…tự do quay cóp, dù ông rất “thông cảm” và quý trọng sự hy sinh của họ. Nhưng mục này hơi khó cho tôi, vì đi đến bàn nào cũng nghe một câu …thần chú: “Chỉ có 7 ngày phép thôi cô ơi! khó mà chi!”.Nhưng không… thu sao được? Thế là cái bục để giáo sư và học sinh đứng giảng bài, giải toán hằng ngày, đã có từng chồng sách vạn vật cao nghệu..

Tôi bước về phía cửa và đứng đó nhìn về phía các thí sinh đang cặm cụi …làm bài, tự nhiên trong tôi dâng lên một niềm cảm mến vô hạn. Họ là những người Lính mà, vì hoàn cảnh chiến tranh đã không thể tiếp tục cắp sách đến trường, nhưng ở họ vẫn có một ý muốn vươn lên, có thể một trong số họ là những người lính thực sự và đang muốn có một mảnh bằng để chuyển sang học khóa Sĩ quan(?). Có thể trong số họ muốn vào học tại một đại học nào đó mà vì không vượt qua nổi kỳ thi năm trước, đành phải “xếp bút nghiên” thẳng tiến quân trường vì lệnh động viên, bây giờ đã “ổn định” đơn vị nên quyết chí ghi tên thi tiếp. Có thể họ đang ở chiến trường sôi động, muốn tìm một ngày phép nghỉ ngơi hơi …khó, nên cố gắng nạp đơn thi để tìm lại chút hương vị phố phường...?

Tôi lại liên tưởng đến những người Lính thường hay xuất hiện ở nhà tôi mỗi cuối tuần, họ quá may mắn so với những người Lính ngoài trận mạc, dù đôi lúc chị em tôi chọc phá họ, nhưng là trong tình yêu thương chia xẻ trách nhiệm với người trai thời loạn.

….Từ khi Ba má tôi dời nhà về ở Phù  Đổng Nha trang, và kể từ khi ông anh cả của tôi tốt nghiệp trường “KBC bốn thằng một ca-rê” về làm huấn luyện viên ở trung tâm huấn luyện Lam Sơn (Dục Mỹ), thì ba má tôi có thêm đám con nuôi bất đắc dĩ. Những người lính xa nhà rất cần một mái ấm gia đình để an ủi, để... lủi về tá túc sau những giờ hét khan cổ: “Thao trường đổ mồ hôi, chiến trường bớt đổ máu!” Và nhất là những khi cạn túi hết tiền lương (thường thì nửa tháng đã cạn sạch rồi).

 Bởi vậy nhà tôi cứ y như là “Cư xá SĨ QUAN VÃNG LAI!” Không giống như Cư Xá Vãng Lai góc đường Lý Thánh Tôn-Bá Đa Lộc ngay ngả sáu Nha Trang, cư xá nhà tôi được thành lập mà không có trợ cấp của chính phủ, lại chẳng nỡ thu tiền cơm tháng của sĩ quan trú ngụ, ăn nhờ. Và cũng bởi nhà tôi bỗng dưng biến thành cư xá vãng lai, mà mấy chị em chúng tôi không thuộc loại cà nhỗng, lại chưa quá đát, nhưng lại bị ế ngang xương, ế chùm ế đụp, ế thảm thương. Chị em chúng tôi có xuống đường phản đối ông anh tôi, nhưng ba má tôi lại bênh vực cho “Tình quân dân cá nước”.

Và má tôi, sau những giờ đấu tranh với khói lửa trong bếp để tạo những bữa cơm ngon, bà hay thắp hương khấn vái bốn phương, tụi tôi cứ ngỡ bà khấn nguyện Phật Trời phù hộ để có tên con trai nào đem trầu cau tới rước đám con gái của bà, bà sẵn sàng tống xuất chứ giữ làm gì mấy trái bom nổ chậm. Nhưng hú vía, khi hỏi ra mới vỡ lẽ, má tôi khấn vái là xin Đất Trời, Phật, Chúa, Thánh Thần, Cô Năm, Chú Bảy, các oan hồn Tử Sĩ khuất mặt, khuất mày về phù hộ cho cái đám con lính tráng của bà, dù con ruột hay con hờ đều mãi mãi được bình an, vô sự, đừng để bị đạn... hun, hay lựu đạn xơi tái để rồi... phủi chân lên nóc tủ ngồi nhìn gà khoả thân thì tội lắm.

Mà thật, từ khi có mấy ông anh nuôi bất đắc dĩ, mấy cây si vừa mới trồng trước cửa xanh mơn mởn bỗng bị hạn hán chết queo, mấy cái cột đèn cũng bứng gốc đổi chỗ tự bao giờ, dù có lúc tụi tôi cũng có nghe lời than thở, tiếc nuối: “Lối đi qua nhà em, nghe nồng nàn mùi... thịt nướng thật thơm!” Tuy tiếc thì tiếc nhưng coi bộ chả có tên con trai dân sự nào dám bước qua cái đám “Kỳ đà cản mũi” cứ ra vô hà rầm, nhứt là vào những ngày cuối tuần - với giày sô, quần áo trận chỉ thiếu có súng ngắn, dao găm và cái ba­ lô buộc lỉnh kỉnh soong nồi.

Ngay cả cái đám bạn gái chúng tôi, có đứa cũng có ý ganh thầm, ngỡ rằng chị em chúng tôi là hoa đã có chủ!. Nhưng khổ nỗi “tình ngay mà lý gian”, dù thuộc nằm lòng câu răn của người đi trước “Trai khôn tìm vợ chợ đông, Gái khôn tìm chồng giữa chốn ba quân”. Rõ ràng là chỗ nhà tôi – “Cư xá Sĩ Quan vãng lai” tạm - chỗ có không những ba quân mà có khi lên cả chục quân, là chỗ thuận lợi cho đám con gái mới lớn dễ dàng tìm ý trung nhân, nhất là khi các cô nào có quan niệm: “Thà chết cạnh rừng mai hơn là chết trên vai anh... cánh gà!”

Ấy vậy mà bọn chị em tôi tưởng chừng như bị ế! Không phải vì câu răn đe của ông anh tôi: “Đứa nào léng phéng với em gái tao, coi chừng tao!” Và cũng chẳng phải mấy ông anh hờ của bọn tôi thuộc loại thánh thiện, hay theo môn thiền, hoặc thêm dấu sắc trên chữ thiên để thành hoạn quan gì cả, mà mấy anh cũng thuộc loại phàm phu tục tử, cũng tham sân si đầy người, có khi tình trong như đã mặt ngoài còn e. Nhưng khổ nỗi, vì quá biết về “thân thế và sự nghiệp” cũng như thói quen, gia cảnh, v.v..., nên bọn tôi bị dị ứng với hương vị tình yêu của các anh, nhất là những khi trái nắng trở trời, nắng gay nắng gắt mà phải tiếp nhận mùi tình yêu từ bộ đồ trận mấy ngày chưa giặt…

 Lại nữa, có mấy ai dại khờ nhắm mắt đưa chân vào vùng... tử địa, khi mà đã biết được lá bài tẩy của đối phương. Này nhé; một anh H, người Bến Tre, leo dừa cứ như là sóc, tróc dừa cũng nhanh chẳng kém gì leo, chỉ cần ba nhát dao, xẹt qua, xẹt lại, phạt ngang, là mỏm trái dừa trọc lóc, lộ nguyên cơm dừa trắng trắng mềm mềm, chỉ cần chọc nhẹ mũi dao là có quyền đưa lên miệng... tu nước dừa tươi vừa trong vừa mát. Anh lại có tài nấu bếp, nếu thời đó có ai trao giải “Mr MOM!” chắc anh sẽ là người thắng cuộc. Bởi thế anh rất có tâm hồn đa sầu đa cảm kiểu... LÍNH CHÊ! Nên suốt ngày cứ nghe anh vào ra rên ư ử cài gì mà “Tôi vốn nghèo, em cũng nghèo như tôi, hai đứa từ lâu mơ ước một nhà lầu...”, lại có khi thấy anh ngồi sững nhìn vào vách mà than thở, ước ao: “Ước gì mình đừng ngăn cách, ước gì nhà mình chung vách hai đứa mình ... khoét vách chui qua!” thậm chí có lúc anh còn xuống câu xề ai oán, ta thán cảnh “Lương Sơn Bá... đá Anh Đài”. Nghe xong thì phải vỗ tay, nhưng mà lại ngán, sợ có ngày thành nghệ sĩ cải lương bất đắc dĩ. Nhưng anh là một huấn luyện viên khoa chiến thuật rất giỏi!

Anh Ph., bạn bè anh tặng cho anh danh hiệu “Dân chơi xứ Nẫu!” Nhìn anh rất giống tài tử Trần Quang Thái của phim võ hiệp Tàu. Mỗi lần về Nha Trang, anh hay đem theo một bộ đồ civil gồm quần xẹc, áo hoa (bộ đồ vía), nếu kết để đi phố với anh thì bắt mắt vô cùng. Nhưng khổ nỗi, nhờ có bộ mã đep trai, nói khéo mà anh đã thành con nợ của rất nhiều người. Má tôi biết, la rầy anh hoài nhưng chứng nào tật nấy. Đã bảo cặp kè đi rước đèn thì được, chứ về nâng khăn sửa tráp cho anh thì chắc chẳng có gì để nâng để sửa, vì suốt ngày chỉ nghe anh kể chuyện: “Nhắm mắt chỉ thấy một chân trời... xập xám, lại thấy tiền nó bay đâu mất, rồi tiếc nuối, rồi chịu đói...!” Bởi thế “tiền lính là tính liền, nhiều khi nghèo như điên", lại thêm “cờ bạc là bác thằng bần” mà lị.

Còn anh Th., người dân P.Y. nên chọn đơn vị về Nha Trang cũng gần. Ai cũng phải công nhận anh có ngón đờn Classic Guitar tuyệt diệu. Vì anh là “đại đội trưởng khóa sinh” nên anh có nhiều cơ hội để trổ tài và luyện ngón đàn nhuần nhuyễn. Những đêm trăng sáng lung linh, gió đưa nhè nhẹ mà ngồi nghe anh ôm đàn vuốt phím bản “Hoài Cảm, Ngọc Lan, Nguyệt Cầm, Mắt Biếc, v.v...”. Những âm thanh réo rắt, du dương, dìu dặt dễ nối liền nỗi lòng người nghe đến với kẻ chơi đờn. Nhưng khổ nỗi, ngoài sở trường âm nhạc để trở thành thần tượng của những tâm hồn đa sầu đa cảm, thì giờ còn lại chỉ thấy anh: “Tay cầm điếu thuốc phì phèo hút. Tay bợ lon bia khề khà tu!” Còn mọi chuyện khác thì anh tỉnh bơ, phớt tỉnh như dân Ăng-lê. Nhờ vậy mà anh có nhiều bạn, kể cả ông anh tôi, nhưng con em tôi thì vẫn cứ hát đùa: “Đời nghệ sĩ lăn lóc xuống mương, ba ngày đêm vớt lên sình chương, sình thì sình em vẫn cứ thương, thương thì thương anh vẫn... sình chương!” Còn má tôi thì tuyên bố một câu xanh dzờn: “Mai mốt đứa nào lấy nó có nước... bốc mắm mà ăn!” (Mà thiệt, về sau chị N làm vợ anh rất khổ vì máu nghệ sĩ của anh).

Và anh Kh., “...quê hương anh cái mùng mà kêu cái màn, trên đồng xanh, bên ruộng sâu Anh trồng toàn cây rau muống!” Nhưng khi di cư vào Nam, hình như gia đình anh đã định cư gần kho đạn Long Bình, bởi vậy anh nổ bạo. Anh nổi tiếng huấn luyện giỏi ở môn... vũ khí, viên đạn nào qua tay anh cũng không sợ hư, sợ thúi, anh nổ có khi không cần tiếp tế đạn, nhờ vậy mà cả nhà tôi có dịp cười bò lăn bò càng. Nổ cho... dzui mà! Nhưng đi cạnh kho thuốc nổ, không khéo có ngày bị trúng miểng…

************

Căn phòng nhộn nhạo hẳn lên lôi tôi về thực tại vì có thí sinh lên nộp bài để ra về, và chúng tôi phải ký tên trên bài thi. Nhìn chung quanh, hình như có người chưa trả lời được câu nào hoàn chỉnh cả, nên mấy ngài tự động đi lên bục lấy sách của mình đem về bàn và từ từ lật ngay trang sách mà…chép. Vị giáo sư ra hiệu cho tôi …thoải mái để cho họ chép vài trang, ít ra trên giấy làm bài có chữ viết vì sắp hết giờ rồi…

Chúng tôi ra về khi đã hoàn tất những thủ tục cho những bài thi. Chúc cho những thí sinh được sớm “có tên trên bảng vàng”. Qua lần làm giám thị trường thi, mà thí sinh toàn là những người Lính, đã gieo vào lòng tôi một tình cảm quý mến, trân trọng những người Lính hơn nữa, quên đi những giờ phút bị...huýt gió, chọc phá từ những người…vui tánh, ba gai. May mà không xảy ra một tai nạn đáng tiếc nào trong những ngày thi đó, một kỷ niệm để đời ngay trong trường Nữ trung học, nơi mà ngày xưa xa lắc tôi mơ được làm nữ sinh nơi ấy…

Lê thị Hoài Niệm.